Onlangs zag ik op Discovery een aflevering van Battle on the Bay; een serie over een visser die op zalm jaagt in een baai in Alaska. Het is een bijna onwerkelijk beeld: in een baai liggen zoveel concurrenten elkaar -bijna letterlijk- de loef af te steken dat ik mij niet kan voorstellen dat er iemand beter van wordt. Ja, misschien de zalm als lachende derde. Maar bovenal: er ontstaan echt gevaarlijke situaties door testosteron-gedreven gedrag. Hallo jongens! Samenwerken is beter!
De schippers wachten op een uitgelezen kans om de koers van de zalmen te doorkruisen, waarop zij het net uitgooien en de vissen uit het water trekken. Een effectieve methode, zo het zich liet aanzien. De zalmen verraden hun koers doordat ze uit het water springen en zo kan de schipper die snel reageert zich van vangst verzekeren. Ware het niet dat er zoveel andere boten zijn dat er behalve met de zalmen, ook de schippers onderling een soort kat-en-muis spel spelen.
Ik zag het en kon het niet begrijpen. Ik realiseer mij dat het mijn brood niet is en dat ik niet in Amerika woon, maar met 50 bootjes met hetzelfde belang, kan je toch afspraken maken om de vangst te maximaliseren? Je kunt met elkaar toch die zalmen te slim af zijn? Nee, die bonkige kerels bestrijden elkaar. Ze zien alleen hun eigen belang en handelen daar naar. Wat zou er gebeuren als zij het vangen van voldoende vis om met elkaar van te leven als gezamenlijk belang zien? Ze zouden minder vaak onverrichter zaken terugkeren, een quotum instellen om volgend jaar ook te eten te hebben en wellicht sociale zekerheid optuigen. Maar nee, ze vechten. Tegen de bierkaai?
Ik kijk met Nederlandse ogen. Dat weet ik. En ik ben een landrot. Ook dat. Maar vechten tegen de bierkaai doe ik liever niet. Samenwerken is toch beter?